Milli gündemimiz: ABD seçimleri!!!

 

    

    Amerika’da 4 senede bir düzenlenen başkanlık seçimleri hakkında milletçe çokça fikir yürütsek de başkanlık seçimlerinin pratikte nasıl yürüdüğünü bilmiyoruz.

    Öncelikle Amerika’nın federal bir cumhuriyet olduğunu hatırlamamız lazım. Yapısı itibariyle yerel (eyalet) ve ulusal (federal) düzeyde birçok seçim var. Bunlardan en önemlisi ise ABD başkanının seçildiği başkanlık seçimleridir. Her 4 senede bir düzenlenen dolaylı seçimler sonucunda başkan göreve gelir. 

Electoral college'in seçildiği bir oy pusulası

    Dolaylı seçimlerde halk başkanı doğrudan seçmez. Halk 583 seçmenden oluşan ‘’electoral college’i’’ yani seçmenleri seçer. Aday seçmenler seçim öncesinde partiler tarafından belirlenmiştirler. Halk oy verdiği seçmenin hangi partiden ve kısa süre sonra gerçekleşecek başkanlık seçiminde hangi başkan adayına ve yardımcısına oy vereceğini önceden bilir.  Halk tarafından seçilen seçmenler, yani ‘’electoral college’’ Aralık ayının 2’nci Çarşamba’sından sonraki ilk Pazartesi günü seçildikleri eyaletin başkentinde başkan ve başkan yardımcısı için oy verirler. Başkanın seçimi gerçekte bu seçmenler tarafından yapılır.  Seçmenlerin oylarının sayımı ise takip eden ilk 6 Ocak günü Senato ve Temsilciler Meclisinden oluşan Kongre tarafından yapılır ve yeni başkan ve başkan yardımcısı ilan edilirler. 

    Bazı istisnalar olmakla beraber seçmenler oylarını büyük bir oranda seçimlerden önce halka söz verdikleri başkan adayı ve yardımcısı lehine kullanırlar. Bu sebeple her ne kadar başkanlık seçim sonuçları resmen ‘’electoral college’in’’ oylarının Kongre’deki sayımı sonrasında belli olsa da, gayri resmi olarak kimin başkan olduğu birinci tur, yani seçmenlerin seçimi sonrasında belirlenmiş oluyor.